MBA

MBA

رشته MBA مخفف چیست؟

MBA مخفف عبارت Master of Business Administration به معنی «کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی» است و در ایران با نام «مدیریت ارشد کسب و کار» نیز شناخته می‌شود. البته این رشته به افرادی که قصد دارند کسب و کارهای تجاری و بازرگانی را مدیریت کنند، محدود نمی‌شود. بسیاری از مدیران صنعتی و دولتی نیز در این رشته تحصیل می‌کنند. نکته مهم این است که بدانید رشته MBA چیست و آیا می‌تواند دانش و مهارت‌های مورد نظر را به شما ارائه دهد یا خیر.

تاریخچه رشته MBA چیست؟

تاریخچه MBA به اوایل قرن بیستم و انقلاب صنعتی در ایالات متحده آمریکا برمی‌گردد. صاحبان شرکت‌ها به دنبال تکنیک‌های جدید مدیریتی بودند که در تخصیص وظایف و تقسیم‌بندی سلسله مراتب کارکنان کاربرد داشته باشد. در ابتدا دروس MBA همان مفاهیم اولیه و تئوری مدیریت و کسب و کار بود و جنبه‌ی عملیاتی آن مورد توجه قرار نمی‌گرفت.

اولین مدارس تجاری در آمریکا در پنسیلوانیا و کالیفرنیا تاسیس شدند. مدتی بعد، تحصیل آکادمیک مدیریت راه خود را از MBA جدا کرد. بنابراین کسانی که تمایل به گذراندن آن بودند، ملزم شدند تا پیش از ورود به آن تحصیلات خود را به پایان برسانند. نخستین دانشگاه‌هایی که این مدرک را ارائه دادند، دانشگاه‌های هاروارد و شیکاگو بودند و اولین مدرک MBA در خارج از ایالات متحده در دانشگاه وسترن اونتاریو کانادا اعطا شد.

دانشگاه‌ها و مدارس تجاری اروپایی برنامه‌های MBA خود را از روی ام بی ای ایالات متحده طرح‌ریزی کردند. اکنون بیش از صد سال است که سالانه هزاران متقاضی در سراسر جهان برای کسب مدرک MBA نام‌نویسی می‌کنند. در قرن 21 مدرسه تجاری (Business School) هاروارد همچنان پیشتاز برگزاری دوره‌های مدیریت حرفه‌ای کسب و کار است.

تاریخچه ام بی ای در ایران

اگر بخواهید بدانید سابقه رشته MBA در ایران چیست، باید بدانید ام بی ای سابقه‌ای تقریبا چهل ساله دارد. در دهه 60 هجری شمسی، سازمان مدیریت صنعتی ایران دوره‌ی مدیریت اجرایی را که MBA اجرایی نیز نامیده می‌شد، راه‌اندازی نمود. اما نخستین دوره‌ی رسمی MBA در ایران توسط دانشگاه شریف در سال 1380 اجرا گردید.

این دوره ابتدا اختصاص به فارغ‌التحصیلان رشته‌های فنی و مهندسی بود. زیرا فارغ‌التحصیلان این رشته‌ها قادر به استخدام در شغل مناسب و یا موفقیت در موقعیت شغلی خود نبودند. و مهارت‌های لازم برای کنترل و مدیریت پروژه‌ها را نداشتند. ام بی ای به صورت یک زمینه تحصیلی دانشگاهی در مقطع کارشناسی ارشد طراحی شد. سپس مدارس کسب و کار مطابق با استانداردهای جهانی تاسیس شدند و علاقه‌مندانی از رشته‌های مختلف و مشغولین به کار در حوزه‌های سازمانی و مدیریتی جذب این دوره شدند.

MBA یک مدرک عمومی است که گرایش‌های مختلفی مانند حسابداری، اقتصاد، امور مالی و بازاریابی را در بر می‌گیرد. در طول برنامه‌ی تحصیلی خود ایده‌ها و ترفندهایی از مدیریت را فرا می‌گیرد که می‌توانید از آنها در پروژ‌ه‌های جاری و آینده خود استفاده کنید. همچنین از طریق کار گروهی، مطالعات موردی و استفاده از تجربه عملی همکلاسی‌ها و دیگران، به سرنخ‌ها بیشتری از مدیریت خواهید رسید. نتیجه نهایی، یک مجموعه جامع از مهارت‌های مدیریت و رهبری است که می‌توانید آنها را در صنایع و مشاغل مختلف به کار گیرید.

کدام گرایش مدیریت MBA بهتر است؟

بیایید مروری بر گرایش‌های برتر MBA داشته باشیم و ببینیم که کدام گرایش مدیریت MBA در حال حاضر بهترین انتخاب است.

۱. گرایش امور مالی MBA

امور مالی یکی از متمرکزترین تخصص‌های MBA است که بر حسابداری و کنترل مدیریت مالی، بازار سرمایه و پول، بانکداری، خصوصی سازی و امور مالی بین المللی تمرکز دارد. پس از گذراندن دوره MBA با گرایش امور مالی، می‌توان سراغ استخدام در شغل‌های مختلفی مانند استخدام در بانک‌ها، مشاوره‌های مالی و مؤسسات مالی رفت. همچنین می‌توان فرصت‌های شغلی در زمینه سرمایه گذاری، بازرگانی، مسئولیت مالی شرکت‌ها و مالی شرکت‌های بین المللی را نیز پیدا کرد.

۲. گرایش بازاریابی MBA

این گرایش همانند MBA در امور مالی، بسیار محبوب است و افراد زیادی برای تحصیل در این گرایش اشتیاق نشان می‌دهند. گرایش بازاریابی MBA، فرصت‌های فراوانی برای مشتاقانی که مایل‌اند در مسیر کسب درآمدهای بزرگ قرار بگیرند، ارائه می‌دهد. MBA در بازاریابی نیاز به مهارت و دانش بالا در زمینه بازاریابی، تبلیغات و روابط عمومی دارد. با گرفتن مدرک MBA در فروش و بازاریابی، می‌توان به شرکت‌ها کمک کرد که پیشرفت کنند و وظیفه این افراد توسعه شرکت‌ها است.

۳. گرایش فناوری اطلاعات MBA

در طی چند سال اخیر، افراد بسیاری به گرایش فناوری اطلاعات MBA علاقه‌مند شدند. از آنجایی که ما در دنیایی زندگی می‌کنیم که پیشرفت تکنولوژیکی در آن روز به روز افزایش پیدا می‌کند و همه چیز به فناوری متصل است، صنعت IT نیاز به افراد بسیار واجد شرایط و ماهر دارد تا بتوانند مدیریت تیم‌های این بخش و پروژه‌ها را بر عهده بگیرند. گرایش فناوری اطلاعات MBA، دانش و مهارت بسیاری به مدیران فناوری اطلاعات آینده می‌بخشد و همچنین باعث می‌شود آنها پروژه‌ها را از جوانب مختلف مانند برنامه ریزی، طراحی، انتخاب، اجرا و استفاده درک کنند.

۴. گرایش تجارت بین الملل MBA

امروزه، شرکت‌ها با شرکت‌های بین المللی نیز قرارداد می‌بندند و مراوده دارند، که برای مدیریت خوب امور به نیروی انسانی ماهر و دارای تحصیلات عالی نیاز دارند. مدرک MBA در تجارت بین الملل، این افراد حرفه‌ای و ماهر را برای این سازمان‌ها آماده می‌کند. برای ورود به این حوزه، باید آمادگی و توانایی حضور در محیط کاری چند فرهنگی را داشته باشید.

۵. گرایش مدیریت پروژه MBA

گرایش مدیریت پروژه MBA یکی از محبوب‌ترین گرایش‌ها است که روز به روز به محبوبیت آن افزوده می‌شود. دانشجویان این گرایش می‌توانند خود را آماده مدیریت پروژه‌ها کنند و مهارت‌های لازم برای این کار را فرا بگیرند، تا بتوانند در مسیر موفقیت در دنیای کسب و کارها قدم بردارند.

۶.  گرایش استراتژی MBA

در چند سال گذشته، کسب و کارهایی که به دنبال افراد تحصیل کرده در گرایش استراتژی MBA بودند، بسیار زیاد بوده است و از استخدام این افراد پاسخ خوبی دریافت کرده‌اند. گرایش استراتژی در MBA به دانشجویان تفکر استراتژیک مورد نیاز برای مدیریت مؤثر پروژه را می‌دهد. درس‌های استراتژیک شامل برنامه ریزی استراتژیک، کارآفرینی سازمانی، مدیریت تحول سازمانی، تفکر استراتژیک، تحلیل دینامیک سیستم‌ها، یادگیری سازمانی، رهبری سازمانی و غیره می‌شود.